Bu gün Türkiyədə Atatürkü Anma, Gənclik və İdman Bayramı günü qeyd olunur. Mayın 19-u İstiqlaliyyət müharibəsinin başlanğıcından 102 il ötür.
Tarixə qısa nəzər salaq.
Birinci Dünya Müharibəsi başa çatdıqdan sonra Osmanlı dövlətinin bir sıra ərazisi müttəfiq dövlətlər tərəfindən işğal edilmişdi. 1919-cu il 16 may tarixində 36-cı Osmanlı Sultanı IV Mehmet Vəhdəddin tərəfindən Mustafa Kamal paşa 9-cu Ordu Müfəttişi olaraq İstanbuldan “Bandırma” gəmisi ilə Anadoluya göndərilir, ayın 19-da Samsuna çatır.
Anadolunun mərkəzində milli mücadiləyə başlamağı planlaşdıran Atatürk bir gün sonra Osmanlının baş vəziri Damat Ferit Paşaya göndərdiyi teleqramda “İzmirin yunan əsgərləri tərəfindən işğalı milləti və ordunu çox kədərləndirib. Nə xalq, nə də ordu bu haqsız hücumu qəbul etməyəcək” sözlərilə hədəfini qapalı şəkildə ortaya qoyur.
Məhz bu mübarizə ilə Türkiyə xarici qüvvələrdən xilas edilir və 1923-cü il oktyabrın 29-da Türkiyə Cümhuriyyəti elan olunur.
Mustafa Kamal Atatürkün Samsuna çatma tarixi olan 19 may onun öz istəyi ilə hər il Gənclik və İdman bayramı kimi qeyd edilib. Bayrama “Atatürkü Anma” əlavəsi isə 1981-ci ildə olunub və həmin vaxtdan bu günədək hər il rəsmi qaydada 19 may Atatürkü Anma, Gənclik və İdman bayramı kimi keçirilir.
Atatürk həyat yoldaşı ilə birgə bayramı qeyd edir
Qeyd edək ki, 19 may həm də Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu Mustafa Kamal Atatürkün simvolik olaraq doğum günü kimi qeyd olunur.
O, 1881-ci ilin may ayında Qərbi Trakya vilayətinin Selanik şəhərində dünyaya gəlib.
Xatırladaq ki, Atatürkü Anma, Gənclik və İdman Bayramı, Türkiyədən başqa, Şimali Kipr Türk Respublikasında da qeyd edilir.