“Rusiyanın Ukraynanı işğal etmək cəhdi üç həftədən çoxdur ki, davam edir və Kreml bu fəaliyyətini dayandırmayacaq”.
Alp.az xəbər verir ki, bunu politoloq Fərhad Məmmədov vasitəçilərin tərəflər arasında sülh arayışlarının pesrpsktivini şərh edərkən bildirirb. Ekspert xatırladır ki, Rusiya hökumətinin danışıqlarla bağlı konkret planı açıqlanmayıb.
“Yəni bütün planlar dalana dirənəndə Rusiya hakimiyyəti deyəcək ki, bizim planlaşdırdığımız belədir” – deyə, ekspert əlavə edib.
Politoloq müharibənin əvvəlində elan edilmiş məqsədləri xatırladıb: “Rusiya üçün ən vacib olanı bunlardır:
– Krımın Rusiyanın ərazisi kimi tanınması;
– “LNR”, “DNR”-in tanınması;
– Ukraynanın NATO-ya daxil olmamasına dair zəmanət.
Bu absurd iddialar da Rusiya tərəfindən irəli sürülür:
– Ukraynanın tərksilah edilməsi;
– Denazifikasiya;
– Rus dilinə dövlət statusu verilməsi;
– Ukraynanın nüvə silahı yaratmaq cəhdinin qarşsını almaq;
– Slavyanlara qarşı viruslar hazırlayan biolaboratoriyaların ləğvi. Sanki ukraynalılar slavyan deyillər”.
Polİtoloq qeyd edir ki, Rusiyadan fərqli olaraq, Ukraynanın tələblərində qeyri-adı heç nə yoxdur:
“Ukraynanın mövqeyi isə sadə və aydındır:
– Ukraynanın bütün ərazilərinin işğaldan azad edilməsi;
– Xarici siyasət vektorunun sərbəst seçimi.”
Fərhad MəmmədovUkraynanın nəyi edə, nəyi isə edə bilməyəcəyinə də toxunub. Politoloq Türkiyə Prezidenti R.T.Ərdoğanın sözçüsünün “Rusiya üçün sifətini saxlamaq lazımdır” sözlərini xatırladaraq qeyd edib ki, Moskvanın bəzi tələbləri ilə razılaşmaq olar. Baxmayaraq ki, onların arasında absurd olanlar da var.
Bəs Rusiya ilə hansı məsələlərdə razılaşmaq olar?
F. Məmmədov aşağıdakıları mümkün hesab edir:
“- NATO-ya daxil olmamaq: deyə bilərik ki, razılaşma var;
-“Sifətini xilas etmək üçün” qodarma öhdəliklər, məsələn ölkənin qeyri-nüvə statusunun təsdiqi də irəli sürülə bilər. Əslində bilirik ki, Ukraynanın gündəmində belə bir məsələ yoxdu;
– Bioloji laboratoriyaların bağlanması – onların bağlanacağına dair qərarlar yazmaq mümkündür;
– Denazifikasiya – Ukrayna hansısa formada nasizmi qəbul etmədiyini bəyan edə bilər”.
Politoloqun fikrincə, Ukraynanın tərksilahı məsələsi ətrafında da ciddi müzakirələr aparıla bilər: “Əlbəttə, Ukrayna xüsusilə müharibədən sonra silahlı qüvvələrsiz qala bilməz. Düşünürəm ki, Rusiyanın əsas tələbi ölkədə NATO raketlərinin yerləşdirilməməsi və sairdir.
Amma Ukrayna da öz təhlükəsizliyinin yeni qarantlarını, məsələn, Böyük Britaniya və Türkiyəni irəli sürə bilər. Təcrübə göstərdi ki, ölkənin təhlükəsizliyinə qarant durmuş ABŞ, Böyük Britaniya və Rusiya öz funksiyalarının öhdəsindən gəlmədi. Rusiya hətta Ukraynanı işğal etməyə qalxdı”.
F.Məmmədov deyir ki, ən ziddiyyətli məsələ Krımın və qondarma respublikaların tanınmasıdır. Onun sözlərinə görə, Ukraynanın qanuni hökuməti bununla razılaşa bilməz: “Rusiya qurduğu plana uyğun olaraq Zelenskini əvəzləməli olan marionet hökumətin bunu edəcəyinə ümid edirdi, amma alınmadı. Ukrayna hakimiyyəti bəyan edir ki, Rusiya bütün Ukraynanı işğal etsə belə, heç bir halda Krımı və qodarma respublikaların müstəqilliyini tanımayacaqlar. Bu, heç bir halda olmayacaq! Bəs, Rusiya rəhbərliyi ikinci dərəcəli məsələləri qəbul edib, tanınma məsələsini gələcəyə saxlayacaqmı?!
Şübhəsiz ki, Rusiya bu məsələləri gündəmdən çıxarmaq əvəzinə bir sıra məqamları tələb edəcək: Mərkəzi Bankın ABŞ banklarındakı ehtiyatlarına qoyulan sanksiyaların götürülməsi, Rusiyadan Krıma gedən quru yolunun tam silahsızlaşdırılması, fasiləsiz su təchizatının təmin edilməsi. Krımın Rusiya ərazisi kimi qəbul edilməsi və s”.
Politoloq bildirir ki, çox şey cəbhədəki vəziyyətdən asılıdır: “Burada cərəyan edən proseslər həm danışıqlar prosesinə, həm də ölkələrin daxilinə ciddi təsir edə bilər. Vasitəçilər üçün əsas odur ki, hərbi əməliyyatları dayandırsın və proses siyasi-diplomatik müstəviyə keçirilsin”.”AzPolitika.info”
