Başı bəlalı Əfqanıstanın bir nömrəli pop ulduzu Aryana Səid (Aryana Sayeed) müsahibə verib.
“Əfqanıstanda baş verənlərin günahını millətimizin insanlarına və ölkənin rifahına demək olar ki, heç vaxt əhəmiyyət verməyən korrupsioner və bölünmüş rəhbərlikdə görürəm”
– Aryana xanım, ilk öncə müsahibə təklifimizi qəbul etdiyiniz üçün sizə təşəkkür edirik. Bilirik ki, hazırda dünyanın bir çox ölkələrindən sizinlə müsahibə etmək istəyən jurnalistlərin və media orqanlarının sayı çoxdur. Maraqlıdır, Əfqanıstanın bir nömrəli pop-ulduzu Aryana Sayed hal-hazırda özünü necə hiss edir?
– Özümü xoşbəxt və şərəfli hiss edirəm ki, dost Azərbaycan xalqının ən çox oxunan media orqanlarından birinə müsahibə verirəm. Düzünü desəm, bütün həyatımın ən çətin keçən bir ayından sonra həm zehni, həm də fiziki cəhətdən çox yorulmuşam. Ancaq hələ də yaşadığım üçün və bu müsahibələri etməyə davam etdiyim üçün şükür edirəm, çünki ölkəm Əfqanıstanın milyonlarla səssiz insanlarının səsi olmağa davam etmək istəyirəm.
– Taliban Əfqanıstanda hakimiyyəti ələ keçirdiyi gün, yəni 15 avqustda Əfqanıstanı tərk etdiniz. Çətin də olsa həmin zaman bu anları necə yaşadığınız barəsində danışa bilərsinizmi?
– Əslində Taliban hakimiyyəti və paytaxt Kabili ələ keçirdikdən bir gün sonra Əfqanıstanı tərk etdim. Taliban Kabili ələ keçirdiyi gün nişanlımla birlikdə ölkədən uçmalıydım, amma təəssüf ki, təyyarəmiz yerdən qalxmadı və nəticədə uçuş ləğv edildi. Hava limanından qaçmalı və nişanlımın əmisi oğlunun evinə sığınmalı olduq. Sonra isə ertəsi gecə, demək olar ki, gecə yarısı çox böyük çətinliklə Talibanın nəzarətində olan keçid məntəqələrindən keçərək hava limanına qayıtdıq. Bu zaman çox çətin anlar yaşadım.Yaşamağım və ya həyatımla vidalaşmağım an məsələsi idi. Çünkü məni tanıyanlar bilirlər ki, mən həmişə çıxışlarımda Talibanı pisləyirdim. Onların ilk dəfə hakimiyyətdə olduğu illərdə stadionda bir xanımı vəhşicəsinə öldürdükləri yerdə mən başı açıq formada konsert vermişdim. Əfqanıstanın son illərdə hicabsız formada səhnəyə çıxan ilk xanım müğənnisi olmuşam və çıxışlarımda həmişə qadınlarımızı azadlığa səsləyirdim. Təbii ki, bu kimi addımlarım Talibanı həmişə qıcıqlandırırdı. Taliban məni həmişə ölümlə hədələyirdi, lakin mən qorxmadan Əfqanıstanda sənətimi davam etdirirdim. Təsəvvür edin, ölkədən çıxarkən Talibanın nəzarətində olan məntəqələrdən keçmək mənim üçün necə çətin idi. Həmin anları bəlkə də həyatımın son anları kimi yaşadım desəm, heç də yanılmaram. Kabil hava limanının hərbi tərəfinə keçməyi bacardım və nəticədə ondan ayrılmaq mənim üçün çox çətin olsa da, göz yaşlarım ilə ana vətənim başı bəlalı Əfqanıstanı tərk etdim. İlk olaraq C17 ABŞ Hərbi təyyarəsi ilə Qətərin paytaxtı Dohaya uçdum.
– Əfqanıstanda böyük bir musiqi dinləyiciniz olduğunu bilirik. Bəs maraqlıdır, bundan sonra musiqi karyeranızı harada və necə davam etdirməyi müəyyənləşdirmisinizmi?
– Musiqi dinləyicilərimin əksəriyyəti Əfqanıstanda olsa da, mənim musiqidən əsas qazancım əslində bütün dünyada keçirdiyim konsertlərimdən gəlirdi. Dünyanın hər yerində böyük bir Əfqanıstan diasporumuz var və mən ümumiyyətlə müxtəlif ölkələrdəki konsertlərimlə gəlirlər əldə edir, sonra da Əfqanıstana qayıdır və əsasən öz cibimdən ehtiyaclı və xəstə vətəndaşlarımız üçün yardım aksiyaları həyata keçirirdim. Buna görə də mənim üçün musiqi karyeramı Əfqanıstandan kənarda davam etdirmək heç də çətin olmayacaq. Çünkü xarici kütlə kifayət qədər məni tanıyır. Əfqanıstanda mənim kimi ölkəni tərk etmək imkanına malik olmayan və indi bütün istedadları ilə Allahın ümüdinə qalan, heç bir iş və ya musiqi ilə məşğul olmayan yüzlərlə və minlərlə istedadlı musiqiçilər var və mən onlar üçün çox narahatam. Taliban yaxın günlərdə musiqi ilə məşğul olmağı qadağan etdi. Təsəvvür edin ki, bu hal-hazırda Əfqanıstanda yaşayan və gəlirləri ilə yanaşı bütün həyatı musiqi ilə bağlı olan insanlar üçün nə deməkdir.
– Sizcə ana vətəniniz Əfqanıstanda son bir ay müddətində baş verən müharibə, hakimiyyət dəyişikliyi və ən nəhayət vətəndaşlarınızın kütləvi şəkildə ölkənizi tərk etməyə çalışmasının günahı kimdədir?
– Əfqanıstanda baş verənlərin günahını ilk öncə millətimizin insanlarına və ölkənin rifahına demək olar ki, heç vaxt əhəmiyyət verməyən korrupsioner və bölünmüş rəhbərlikdə görürəm. İkincisi, dünyanın hər hansı bir ölkəsinin ən pis qonşusu olduğuna inandığım Pakistanı günahlandırıram. Pakistan Talibana sığınacaq verən ölkədir. Orada Taliban üzvlərinə təlimlər verir və Talibanı maliyyələşdirirlər. Pakistanda Talibanı dəstəkləyən qüvvələr Əfqanıstanda çox sayda günahsız insanın ölümünə səbəb olan, intihar bombaları da daxil olmaqla, bütün Taliban əməliyyatlarının arxasındakı beyindirlər.
Və nəhayət, günahın bir qismini də, keçmiş səhvlərimizdən nəticə çıxarmayan və hələ də etnik mənsubiyyətinə və dilinə görə acgöz və korrupsioner liderləri dəstəkləyən öz xalqımızda görürəm.
– Azərbaycan haqqında hansı məlumatlarınız vardı? Keçən il Azərbaycan 44 günlük müharibə zamanı Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş ərazilərini geri aldı və məhz bizim Vətən müharibəsi zamanı ölkəmizin haqq savaşına ilk mənəvi – diplomatik dəstək verən ölkələrdən biri də Əfqanıstan oldu.
– Keçən il Azərbaycanın işğal etdiyi əraziləri necə bərpa etdiyini və qısa müddətdə həmin torpaqlarda həyata keçirdiyi inkişaf layihələrini izləmişəm və düzünü desəm, bu torpaqların qanuni və əsl sahiblərinin onlara nəzarət etməsini görəndə çox sevindim. Mən inanıram ki, dünya ədalətli olmalı və bütün insanlar öz sərhədləri və hüdudları daxilində sülh içində yaşamalıdırlar. Bilirəm ki, Əfqanıstan xalqı ilə Azərbaycan xalqı arasında həmişə müsbət münasibətlər olub və ümid edirəm ki, bundan sonra da davam edəcək.
– Nəhayət müsahibəmizin sonuncu sualını sizə ünvanlayacağam. Azərbaycandan söz düşmüşkən gələcəkdə Azərbaycana konsert və səyahət kimi planlarınız varmı?
– Azərbaycanda heç vaxt olmamışam. Ölkənizdəki inkişafı və imkanları yalnız internetdən izləmişəm.Qafqazın incilərindən olan Azərbaycan mənim üçün çox maraqlıdır.Pandemiya səbəbindən hələ də dünyanın bir çox ölkələri turizm sektorunu qapalı saxlayıb, lakin düşünürəm ki, vaksinasiya tam bitdikdən sonra məhz bu problem də öz həllini tapacaq. Məni dünyada Əfqanıstanın pop ifaçısı kimi tanıyırlar, lakin mən Əfqan Xalq musiqisini də çox yaxşı bilirəm və incəliklərinə də bələdəm. Gələcəkdə Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin Beynəlxalq musiqi layihələri, musiqi festivalları olarsa məmmuniyyətlə orada çıxış etmək istərdim. Bizim ölkələrimiz arasında tarixən çox yaxın əlaqələr olub. Mən bilirəm ki, Əfqan xalqı Azərbaycanın Qarabağ dərdi üçün necə kədərlənirdisə, bugün Əfqanıstanın başına gələn müsibətlər üçün də Azərbaycan xalqı eyni halda kədərlənir.Mədəniyyətlərimizdə oxşarlıq olsa da sırf mədəniyyət tanıtımı və təbliği ilə əlaqədar əlaqələrimiz qurulmayıb. Məsələn mən təəssüf ki, heç bir Azərbaycanlı ifaçını tanımıram. Yəqin ki, onlar da məni tanımırlar. Lakin bu günə kimi Azərbaycandan bu və ya digər mənada heç bir təklif almamışam. Siz mənim Azərbaycandan müsahibə verdiyim ilk jurnalist və ilk media orqanısınız.Təbii ki, çox yaxın gələcəkdə Azərbaycana gəlmək və hətta orada konsert də vermək istərdim. Uzaqlardan gördüklərimə əsaslanaraq deyə bilərəm ki, mədəniyyətlərimizin də bir çox cəhətləri bir -birinə çox yaxındır. Şərqlə Qərbin qovşağında yerləşən Azərbaycana baş çəkmək və Azərbaycan səhnəsində dəyərli Azərbaycan xalqı qarşısında çıxış etmək mənim üçün böyük bir zövq və şərəf olardı.Moderator.az
