ABŞ Senatı bu günlərdə yekdilliklə İkinci Dünya Müharibəsinin Lend-İcarə proqramını effektiv şəkildə canlandıran S.3522 “Ukraynada Demokratiyanın Müdafiəsi üçün İcarəyə Vermə Aktı” Qanun layihəsini dəstəkləyib.
Alp.Az bildirir ki, bu barədə ABŞ Konqresinin saytında məlumat verilib.
Haşiyə: Oxşar proqramı ABŞ Konqresi 1941-ci ildə Hitler Almaniyasına qarşı döyüşən ölkələr üçün qəbul etmişdi.
Qanunun qüvvəyə minməsi üçün Konqresin sənədin lehinə səs verməsi lazımdır.
Bu sənəd ABŞ prezidenti Co Baydenə Ukraynaya silah tədarükü ilə bağlı bürokratik maneələr olmadan qərarlar qəbul etməyə imkan verəcək. Bundan əlavə, o, Rusiyanın Ukraynanın infrastruktur obyektlərinə hər hansı kiberhücumunu silahlı hücum kimi nəzərdən keçirməyi təklif edir və mümkün “Land lease” təchizatları arasında ABŞ-ın “kiber imkanları” da nəzərdən keçirilir.
Qeyd olunur ki, sənədin hərəkəti:
2014-cü ildə Krımın Rusiya tərəfindən ilhaqı ilə başlayan münaqişə bitməyəcək,
Rusiya Federasiyası Ukraynanın şərq sərhədindəki hərbi mövcudluğunu 2021-ci il martın 1-nə qədər azaltmayacaq.
Bu proqram necə işləyəcək?
Analitiklər ABŞ Senatının dəstəklədiyi kredit-icarə qanununun”Land lease” proqramının işləmə mexanizmini tank nümunəsi ilə təqdim ediblər.
Kredit-icarə verilməsinə qoyulmuş beş illik məhdudiyyət ləğv edilir. Beləliklə, tank beş il müddətinə icarəyə verilə bilər, bundan sonra geri qaytarılmalıdır. İndi tank Ukrayna üçün lazım olan bütün müddətə, yəni qələbəyə qədər Ukraynaya təhvil veriləcək.
ABŞ-a istənilən vaxt verdiyi hərbi yardımı geri çəkməyə icazə verən müddəa ləğv edilir. Məsələn, ABŞ düşmənlə münasibətini dəyişdi və təcili olaraq bütün tanklar geri qaytarıla bilərdi. İndi bu maddə də götürülüb.
Qəbul edən tərəfin ABŞ-ın müdafiə vasitələrinin icarəsi ilə bağlı çəkdiyi bütün xərcləri ödəməyə razılıq verməsi tələbi aradan qaldırılır. Məsələn, indi tankın təmiri üçün pul ödəməyə də bilərsiniz.
ABŞ Konqresinə bəzi müdafiə vasitələrinin ötürülməsini qadağan etməyə imkan verən müddəa ləğv edilir. Prezident konqresmenlərin razılığı olmadan tankı və yaxud hansısa hərbi texnikanı Ukraynaya özü təhvil verə bilər.
Hər şey gözəldir, yaxşıdır – əgər iki həftə ərzində ABŞ Nümayəndələr Palatası qəbul etsə. Əslində, konqresmenlər hələ ötən gün bu sənədi müzakirə etməli idilər. Lakin konqresmenlər çox arxayın şəkildə bu müzakirəni iki həftə təxirə saldılar.
Amerikalı konqresmenlər bu iki həftə ərzində Ukraynada ölənlər üçün sadəcə təəssüflənə bilərlər.
Rüfət Əhmədzadə
Alp.Az