Ukrayna müharibəsi dünyanı yenidən 2 qütbə bölməklə yanaşı, insan faciəsinin özünəməxsus tablosunu yaratmaqla tarixdə iz buraxacaq. Ukrayna torpağı çox müharibələr və fəlakətlət yaşamış diyardır. Ötən əsrdə 2 dünya müharibəsi bu torpaqlardan yan keçmədi. Nəticədə milyonlarla insan – ukraynalı şəxs olaraq bu itkiləri və faciələri yaşadı. Təssüf ki, 22-ci əsrdə – elm və texnologiyanın inkiaşf etdiyi, qloballaşmanın astanasında olan bir dünyada da Ukrayna yenə müharibə burulğanının içində çalxalanmağa başlayıb. 2022-ci ilin fevralın 24-də Rusiyanın Ukraynaya hərbi müdaxiləsi bu ölkədə hər şeyi dəyişdi. Bu dəyişiklik 22-ci əsr ukraynalısının dünyaya baxışından tutmuş, gələcəyə ümidlərini də məhv etdi.
İşğal Ukraynanın təkcə torpaqlarını əlindən almır, həm də genifondunu sıradan çıxarır. Rusiya tərəfindən işğal olunmuş ərazilərdəki humanitar fəlakətin biri də ukraynalı uşaqların öz ailələrindən alınaraq, sonu görünməyən qaranlığa atılması ilə davam edir.
Toxunacağımız məsələ də bu ümidsizliyin içindən kömək uman minlərlə ukraynalı uşaqların taleyi və ya talesizliyidir. Bu, əslində biz azərbaycanlıların da yaddaşında iz buraxmış mövzudur.
Hər kəs – bütün dünya mediası Ukraynadakı müharibədən yazır, lakin bu savaşın ən ağrılı və hərbi cinayət hesab olunan faktlarını demək olar ki, gündəmə gətirmir. Biz isə faktlarla danışacağıq…
Artıq faktdır ki, Rusiya işğal etdiyi ərazilərdə ukraynalılara qarşı hərbi cinayətlər törədir. Bir növü “təmizləmə” işləri həyata keçirir. İşğal edilən ərazilərdən minlərlə ukraynalı Rusiyanın dərinliklərinə deportasiya edilir. Orada onlar tranzit düşərgələrə yerləşdirilir. Rusiyadakı bu saxlama məntəqələri böyüklər və uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuş düşərgələrə bölünür. Müəyyən mərhələdən sonra uşaqlar valideynlərindən ayrılır. Bu isə ukraynalı uşaqların rus ailələri tərəfindən sonradan övladlığa götürülməsini asanlaşdırmaq üçün həyata keçirilir. Dəhşətlidir, deyilmi?
Daha bir məlumata görə isə deportasiya olunanların bir hissəsi qatarla Taqanroqdan Xabarovska, Rusiyanın şərq sərhədlərində yerləşən bölgələrə aparılıb.
Rusiyanın dərinliklərinə daşınma zamanı acınacaqlı şəraitin – nəmlik, kif, soyuq, təmizləyici vasitələrin, təmiz suyun, qida təminatının olmaması nəticəsində ukraynalılarda, xüsusilə də uşaqlarda çoxlu sayda xəstəlik və infeksiya halları yaranır.
Daha dəhşətlisi isə deportasiya edilmiş uşaqlar arasında İnsanın immunçatışmazlığı virusu (İİV, hansı ki, son mərhələsində QİÇS-ə yol açır) yoluxması hallarının da yayılmasına dair faktlardır. Bildirilir ki, təyinat yerlərinə getdikləri zaman cinsi istismara məruz qalan uşaqları təkcə daşınmanı həyata keçirən hərbçilər deyil, həm də filtrasiya düşərgələrində çalışan mülki rusiyalılar da məsuliyyət daşıyır.
Zöhrəvi xəstəliklərdən də əziyyət çəkən ukraynalı uşaqlar isə yalnız təyinat nöqtəsində müayinə olunurlar. Zöhrəvi xəstəliklər və ya İİV aşkarlananlar Nevirapindən geniş istifadə olunmaqla müalicələri həyata keçirilir.
Sanki faktlar 2-ci Dünya Müharibəsindəki səhnələri xatırladır. Məlumatlarda o da qeyd olunur ki, Rusiyadakı həbs düşərgələrində yaşayış şəraiti müxtəlif səviyyədədir. Övladlığa verilmək üçün seçilmiş uşaqlar isə nisbətən daha yaxşı şəraitdə saxlanılır.
Qərb humanitar təşkilatları Rusiyada bu halların baş verdiyinə dair məlumatları hadisələrin şahidi olan şəxsdən anonim şəkildə alıblar.
Məlumatda qeyd olunur ki, Ukraynadakı aktivist və feminist qrupların da bu deportasiya faktlarından xəbəri var. Lvovda yerləşən təşkilatlardan biri (Facebook-dakı qrupa keçid: https://www.facebook.com/feministworkshop ) müsahibəsində bu hadisələrlə İkinci Dünya Müharibəsi zamanı baş verənləri eyniləşdirib. O deyib ki, Rusiyada yaradılmış bu həbs düşərgələrini Nasistlər tərəfindən yaradılmış konslagerlərlə eyniləşdirmiş və bunları 21-ci əsrin konslagerləri adlandırmışdır. Eyni zamanda, ruslar tərəfindən istifadə olunan “Z” simvolu ilə Nasistlərin svastikası arasında böyük oxşarlıq olduğu faktına diqqət çəkmişdir ( Müsahibəyə keçid: https://www.youtube.com/watch?v=4aw5AVrl5ng ).
Beynəlxalq feminist dairələri də məsələ ilə maraqlanır. Buna misal olaraq ABŞ vətəndaşı June Kathryn Minix-i göstərmək olar (onun Facebook səhifəsinə keçid: https://www.facebook.com/BM1MinixsGirl ). O, beynəlxalq forumlarda yuxarıda qeyd olunan mövzuları qaldırır və Ukraynada zorakılığa məruz qalan qadın və uşaqların taleyilə maraqlanan digər beynəlxalq təşkilatları məsələyə cəlb etməyə çalışır.
June Kathryn Minix tərəfindən idarə olunan “Ukrayna üçün Qadınlar” təşkilatı ( Təşkilatın Facebook səhifəsinə keçid: https://www.facebook.com/womenforukr ) uzun müddətdir ki, ukraynalılara kömək etmək üçün vəsait toplayır. Lakin ən əsası Ukraynada Rusiya müharibəsi zamanı qadın və uşaq hüquqlarının pozulması ilə bağlı qəliz mövzulara toxunur. Hazırda Ukraynadan deportasiya edilmiş uşaqların cinsi istismarına. Həbs olunmasına və məcburi olaraq rus ailələrinə övladlığa verilməsinə qarşı kampaniyalar aparır.
Aksiya internetdə #UAChildrenCamps heştəqi ilə davam etdirilir.
Alp Xəbər
