Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycan Respublikasının ərazilərində erməni separatçı rejiminin qanunsuz hərbi birləşmələri və Ermənistan Respublikasının silahlı qüvvələri tərəfindən əsir düşmüş 25 şəxsin qətlə yetirilməsi və Xocavənd rayonunun Edilli kəndi ərazisində kütləvi məzarlıqda dəfn edilməsi insanlığı sarsıdan bir vəhşilikdir, dünyəvi və bəşəri prinsiplərin kobud formada pozulmasıdır.
30 ilə yaxın bir müddətdə Azərbaycan xalqına qarşı ermənilər tərəfindən soyqırım, etnik təmizləmələr, müharibə cinayətləri, insanlıq əleyhinə cinayətlərin törədilməsi bütövlükdə bəşəriyyətə qarşı yönələn qəbuledilməz siyasətdir.
Ermənistan beynəlxalq humanitar hüququ həmişə kobud şəkildə pozub. Beynəlxalq təşkilatların, dünyanın aparıcı dövlələrin ciddi qınağına tutulmayan Ermənistan müharibə qurbanlarının müdafiəsini təmin edən 12 avqust 1949-cu il tarixli Cenevrə Konvensiyaları və onların 8 iyun 1977-ci ildə qəbul edilən iki Əlavə Protokolunun iştirakçısı olmasına baxmayaraq, 30 ilə yaxın bir müddətdə beynəlxalq humanitar hüququn hamılıqla tanınan norma və prinsiplərini pozaraq, öz beynəlxalq-hüquqi öhdəliklərinə etinasız və məsuliyyətsiz münasibət göstərmişdir.
Əsirlərin və girov götürülmüş şəxslərin amansızcasına qətlə yetirilməsi və kütləvi məzarlıqda dəfn edilməsi ən ağır beynəlxalq cinayətdir. Üçüncü Cenevrə Konvensiyası – “Hərbi əsirlərlə rəftara dair” Konvensiya, hərbi əsirlərin hüquqlarını, onlarla davranış qaydalarını, əsirlikdən azad olunma qaydasını müəyyən edərək, belə şəxslərin hərtərəfli müdafiəsini təmin edir. Hərbi əsirlərə münasibətdə əsas beynəlxalq normalardan biri onlarla həmişə və bütün şəraitlərdə humanist rəftar edilməsidir. Ermənilər Birinci Qarabağ müharibəsində itkin düşdüyü güman edilən əsirlərlə qəddar rəftar etmişdir, onlara işgəncələr verərək, qətlə yetirmişdir. Bu günə qədər Ermənistan 3890 itkin düşmüş azərbaycanlı girov və hərbi əsirin aqibəti haqqında məlumat verməyib. Niyəsin belə məzarlıqların mövcudluğu ehtimalında axtarmaq lazımdır.
Ötən əsrin əvvəllərində tapılmış məzarlıqlar da, bu məzarlıq da təsdiqləyir ki, ermənilər bəşəriliyə düşməndir. Bunu Ermənistana havadarlıq edən dövlətlər də bilir. Erməniliyin mahiyyətini qoy onlar da etiraf etsinlər!..
Səbinə Xasayeva,
Milli Məclisin deputatı
