Yaxudda ifşa olunmuş “suka”nın taleyi necə olacaq?
Fransa Qərbin aynasıdır. Son 100 ildə Avropada gedən siyasi proseslərin əsas hissəsi, xüsusilə də Qərb – Avropa ideyasının formalaşdığı məkanın da Fransa olduğunu desək yanılmarıq. Qərbin jandarması rolunu oynayan ABŞ-ın xeyir-duası ilə yaradılan təsisatların da bir çoxu da Fransada yerləşir. Avropa mədəniyyətinin beşiyi hesab olunan Fransanı ABŞ-ın hərbi-siyasi müstəvidə Şərq bölgəsi üzrə dayaq məntəqəsi də hesab etmək olar. Daha açıq desək, ABŞ-ın Şərqə yönələn “körpü”sü Fransadır. Ona görə də ABŞ Şərqdəki layihələrinin bir çoxunda Fransa ilə birlikdə addımlayır. Elə Qarabağ məsələsində olduğu kimi…
Vətən Müharibəsi dövründə Qərb öz mövqeyini açıq şəkildə nümayiş etdirdi. Təsadüfi deyil ki, biz bu mövqeyi daha çox fransız dilində dinlədik. Avropanın flaqman ölkəsi olan Fransanın prezidenti Emmanuel Makronun Azərbaycanın dövlət başçısı İlham Əliyevə davamlı telefon zəngləri, hərbi əməliyyatların dayandırılması üçün təklif və tələbləri də çoxlarımıza sirr deyil. Ötən 2 il ərzində də bəlli oldu ki, Qərb Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün, torpaqlarımızın Ermənistan işğalından azad edilməsinin tərəfdarı deyil. Bəs buna səbəb nədir? Niyə Qərb, xüsusilə də Fransa Ermənistanı dəstəkləyir? Bu suallara aydınlıq gətirmək üçün bəzi məqamlara toxunmaq lazımdır.
Qərbin erməni sevgisi haradan qaynaqlanır?
Azərbaycan mədəniyyətlərarası qarşıdurmaların mərkəzində yer tutduqca, Qərbin erməni sevgisinin səbəbləri ortaya çıxır. Tarixi məqamlara toxunmadan demək istəyirəm ki, ermənilər son 200 ildə Qərb ideologiyasının daşıycısı kimi özlərini Avropada və Amerikada sübut edə biliblər. Ermənilər həm ABŞ-da, həm də Avropadakı bütün ictimai-siyasi proseslərdə iştirak edərək, anti-Sovet və anti-Rusiya mövqeyindən çıxış etməklə yanaşı, SSRİ-nin süqutundan sonra üzdə Rusiya, dərinlikdə isə Qərbin bölgədəki düşərgəsi kimi etibar qazanıblar. Bu proses Vladimir Putin Rusiya rəhbərliyinə gələnə qədər uğurla davam etdirilib. Qərbin Şərqə istiqamətlənən “səlib” yürüşünün yeni mərhələsi və siyasi kartlar açıq oynanılmağa başladıqdan – 2014-cü ildən sonra isə Ermənistanın manevr imkanları məhdudlaşdı. Həmin dövürdə isə Ermənistan öz düşərgəsini seçdi və Qərbin – Atlantizmin ideloji daşıyıcısı olduğunu gizlədə bilmədi. 2018-ci ildən başlayaraq isə Ermənistan açıq şəkildə Atlantizm ideyasını – Anqlo-saks hegemonluğunun Cənubi Qafqazda növbəti məntəqəsinə çevrilməyə başladı. Azərbaycan isə siyasi və hərbi-siyasi baxımdan doğru mövqe seçərək və Şərq düşərgəsində güclənməyə başladı. Bununla da NATO-ya üzv ölkə olmasına baxmayaraq son illər Şərqə daha çox inteqrasiya edən Türkiyə, o cümlədən Şimali Atlantika blokuna alternativ yaradılan KTMT-nin dominant dövləti Rusiya və bu təşkilata üzv dövlətlərlə münasibətləri strateji müttəfiqlik səviyyəsinə qaldırdı. Məhz Qərbin, dolayısı ilə Fransanın Azərbaycana olan açıq düşmənçiliyinin kökündə rəsmi Bakının hərbi-siyasi müstəvidə Şərq düşərgəsində yer alması, Atlantizm ideyasını, Anqlo-saks hegemonluğunu rədd etməsi durur. Belə desək, yuxarıda sadaladığım məqamlar Qərbin – Fransanın və onun siyasi rəhbərliyinin erməni sevgisinin əsasını təşkil edir.
Ermənistan bölgədə Qərbin casusudur…
Daha bir məqam… Ermənilər hər zaman dünyanın böyük gücləri tərəfindən vasitə kimi istifadə olunublar. Ancaq bu qarışıqlıqda onlar öz dövlətlərini yaratmaqla yanaşı, qlobal maliyyə qaynağının bir parçasına çevrilmək cəhdlərini də davam etdiriblər. Bu işdə onlara “atalıq” edən ölkə isə Fransa olub. Hələ keçən əsrin başlanğıcında əvvəlcə Osmanlı, sonra isə Azərbaycan ərazilərində Ermənistan Respublikasının yaradılması prosesinin ideya müəllifləri arasında fransızlar da yer almışdı. Həmin missiya bu gün də davam etdirilir. Yəni fransızlar Ermənistanı Cənubi Qafqazda özlərinin dayaq məntəqəsi hesab etdiyindən, onu qorumağa, baş verə biləcək təhlükələrdən xilas etməyə çalışırlar. Dünya siyasi arenasında suların durulduğu bir zamanda artıq Kremil KTMT üzvü olan Ermənistanın əslində hansı düşərgədə olduğunu bilir. Fransanın narahatlığı da bununla bağlıdır. Fransa prezidenti Emmanuel Makron “France 2” telekanalının efirində Rusiyanı Qafqaz regionunda və onun hüdudlarından kənarda sabitliyi pozmaq üçün Azərbaycan və Ermənistan arasında son toqquşmaları qəsdən təhrik etməkdə ittiham etməsi də bu amillərdən qaynaqlanır. Artıq Qərb Fransa vasitəsilə pərdəsi cırılan “agent”ini qorumaq üçün Rusiyaya həmlə edir. Ermənistanı rus ayısının caynağından almağa çalışır. Lakin artıq çox gecdir. Qərbin Ermənistan layihəsi hər kəsə bəllidir. Vladimir Putinin təbirincə desək, xəyanət bağışlanmazdır. Bir sözlə, dünyadakı mövcud qütbləşmə proseslərinin getdiyi bir dövürdə Ermənistanın daha manevr etmək şansı da qalmayıb. Ya Avrasiya məkanındaki hərbi-siyasi qütbləşmədə yer almalı, Rusiyanın vasitəçiliyi ilə Qarabağ münaqişəsinə dair yekun sənədi imzalamalı ya da ifşa olunmuş “suka” həyatı yaşamalıdır.
Ramil Məmmədli
Xəzər Müdafiə Tədqiqatları Mərkəzinin rəhbəri, hərbi şərhçi
